KPMG ile Melbourne Üniversitesi tarafından hazırlanan “Yapay Zekaya Güven, Tutumlar ve Kullanım: Küresel Araştırma 2025” başlıklı rapora göre, çalışanların yüzde 57’si yapay zeka kullanımını yöneticilerinden ve ekip arkadaşlarından gizlediğini kabul etti.
Daha da çarpıcısı, birçok çalışan yapay zeka tarafından üretilen içerikleri kendi çalışmaları gibi sunuyor.
YZ kullanımı artıyor, denetim yetersiz
47 ülkede 48 binden fazla kişiyle yapılan ankette, çalışanların yüzde 58’inin iş yerinde düzenli olarak yapay zekâ kullandığı, üçte birinin ise bunu haftalık olarak yaptığı tespit edildi.
Raporun ortak yazarı ve Melbourne Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Nicole Gillespie, iş dünyasında YZ kullanımının “uygunsuz, karmaşık ve şeffaflıktan uzak” bir düzeye ulaştığını belirtti. Gillespie, çalışanların bu araçlara yönelmesinde hedef baskısı, geri kalma korkusu ve şirketlerin YZ kullanımına yönelik kısıtlamalarının etkili olduğunu ifade etti.
Gillespie, çalışanların YZ’nin verimlilik kazancı sağladığını fark ettiklerinde, şirket politikalarına rağmen bu araçları kullanmaya devam ettiklerini söyledi.
Eğitim yok, risk çok
Rapora göre, çalışanların yalnızca yüzde 47’si YZ konusunda herhangi bir resmî eğitim aldı. Eğitim eksikliği ciddi hataları beraberinde getiriyor.
Verilere göre:
Çalışanların yüzde 66’sı YZ çıktılarının doğruluğunu kontrol etmiyor
Yüzde 48’i hassas şirket verilerini halka açık YZ platformlarına giriyor
Yüzde 56’sı YZ hataları nedeniyle iş yerinde yanlış kararlar alıyor
KPMG Küresel Güvenilir YZ Lideri Sam Gloede, bu durumun veri ihlalleri, yasal uyum sorunları ve itibar kaybı gibi riskleri beraberinde getirdiğine dikkat çekti.
Gloede, “Şeffaflık olmadan yapay zekânın stratejik potansiyeli kaybolur” dedi.
Çözüm: güven ve eğitim
Raporda, yapay zekadan tam anlamıyla fayda sağlanabilmesi için güven ortamı ve sağlam bir eğitim altyapısının şart olduğu vurgulandı.
Gillespie, hem temel hem de görev bazlı YZ eğitiminin önemine işaret ederek, “Çalışanların deneme yapabilecekleri, hata yapmaktan korkmadan gelişebilecekleri güvenli öğrenme alanlarına ihtiyaçları var” ifadelerini kullandı.
Gelişen ülkeler güven konusunda önde
Araştırma, Hindistan, Nijerya ve Suudi Arabistan gibi gelişmekte olan ekonomilerde çalışanların YZ’ye olan güveninin (yüzde 82) gelişmiş ekonomilere (yüzde 65) kıyasla daha yüksek olduğunu da ortaya koydu.
Bu farkın, bu ülkelerdeki dijital okuryazarlık ve YZ eğitimlerinin daha yaygın olmasıyla açıklanabileceği belirtildi.